Kartografia geologiczna – zakres ćwiczeń projektowych – Katedra Analiz Środowiskowych, Kartografii i Geologii Gospodarczej

Podstawy topografii
- rodzaje map topograficznych
- skala mapy
- poziomica (izohipsa), stopień warstwicowy
- opis poziomic – wzgórze, dolina
- znaki graficzne: drogi, zabudowania, koty wysokościowe
- linie szkieletowe
- pojęcie i konstrukcja profilu morfologicznego (przypomnienie)
Parametry położenia powierzchni geologicznej, sposób pomiaru i przedstawienia wyników
- typy struktur geologicznych
- podział elementów strukturalnych w oparciu o ich przestrzenną orientację
- horyzontalny układ odniesienia
- pojęcie azymutu prostej poziomej i kierunku
- orientacja przestrzenna płaszczyzny i elementy jej zalegania
- sposoby określania orientacji przestrzennej płaszczyzny (zapis dwu- i trójczłonowy)
- przedstawianie na mapie orientacji elementów linijnych i powierzchniowych przy pomocy symboli graficznych położenie normalne i odwrócone dla elementów powierzchniowych
- geometryczny związek biegu, kierunku zapadania i normalnej do powierzchni
- podkreślić, że dla zorientowania przestrzennego danego zjawiska geologicznego, konieczna jest znajomość współrzędnych geograficznych, współrzędnych wysokościowych w odniesieniu do poziomu morza oraz azymutu geograficznego lub magnetycznego
Podstawy intersekcji geologicznej
- pojęcie poziomicy strukturalnej – definicja
- pojęcie linii intersekcyjnej
- przebieg w terenie poziomym linii intersekcyjnych powierzchni geologicznych: poziomej, pionowej i nachylonej (rysunki na blokdiagramach i na fragmentach map, każdorazowo z zaznaczeniem symbolu biegu i upadu powierzchni)
- związek linii szkieletowych z przebiegiem linii intersekcyjnej
- podkreślenie związku między biegiem i upadem powierzchni geologicznej, morfologią terenu a przebiegiem linii intersekcyjnej
- intersekcja w terenie urzeźbionym warstwy poziomej i obliczanie jej miąższości
- intersekcja w terenie urzeźbionym warstwy pionowej i obliczanie jej miąższości
- przypomnienie rzutów cechowanych i wykreślenie w terenie urzeźbionym linii intersekcyjnych powierzchni geologicznych: poziomej, pionowej i nachylonych o tym samym azymucie biegu a różnych kątach upadu i różnych kierunkach zapadania
- przypomnienie pojęcia monokliny
- wyznaczanie rozciągłości powierzchni geologicznej nachylonej oraz jej rzeczywistego i pozornego kąta upadu metodami: dwóch biegów, biegu i jednego punktu przecięcia oraz trzech punktów. Zaznaczyć znaczenie trzeciej metody dla danych z wierceń
- wyznaczenie i obliczenie miąższości warstwy nachylonej w terenie urzeźbionym
- konstrukcja przekroju geologicznego na przykładzie monokliny
- dla przekroju przewyższonego podać skalę nachyleń i zwrócić uwagę na wpływ jaki ma przewyższenie przekroju na kąt nachylenia stoku i kąt upadu powierzchni nachylonych. Omówić zniekształcenia przekroju przez warstwy poziome i pionowe przy jego przewyższeniu. Wypunktować wszystkie cechy pozytywne i negatywne przekroju przewyższonego
Struktury ciągłe, ich obraz intersekcyjny i obrazy na mapie strukturalnej
- przypomnienie typów struktur tektonicznych
- struktury monoklinalne (blokdiagram) – mapa intersekcyjna i mapa strukturalna
- fałd elementarny, jego elementy i parametry geometryczne
- intersekcja fałdu elementarnego w terenie poziomym (blokdiagram i mapa)
- mapa strukturalna fałdu elementarnego
- podstawowe klasyfikacje fałdów (wg Jaroszewskiego)
- obrazy intersekcyjne i mapy strukturalne wybranych typów fałdów
- wyjaśnienie pojęć wergencji, undulacji, brachyform, centrykliny, perykliny – mapy strukturalne i obrazy intersekcyjne w terenie poziomym
- fleksury jako formy przejściowe do struktur nieciągłych
Struktury nieciągłe, ich obraz intersekcyjny i obrazy na mapie strukturalnej
- pojęcie nieciągłości warstw; krótkie omówienie układu działających sił i naprężeń
- uskok normalny; omówienie pojęć podstawowych
- podstawowe klasyfikacje uskoków z podkreśleniem kryteriów klasyfikacji (wg Jaroszewskiego)
- powierzchnia uskoku jako powierzchnia geologiczna; przebieg linii intersekcyjnej powierzchni uskoku normalnego, progowego i odwróconego w terenie poziomym i urzeźbionym
- wybrane struktury ciągłe zdeformowane przez uskoki normalne, progowe i odwrócone w obrazie intersekcyjnym i na mapach strukturalnych
- formy zbiorowego występowania uskoków: zrąb, rów, zespół uskoków schodowych – obrazy intersekcyjne i obrazy na mapach strukturalnych
- określanie wieku uskoku w oparciu o przebieg linii intersekcyjnych struktur przecinanych i utworów przykrywających powierzchnię uskoku, zwrócić uwagę na wygasanie uskoków w górę i w dół
Niezgodności, nasunięcia i ich obrazy intersekcyjne
- krótkie przypomnienie typów niezgodności ilustrowane obrazami w przekroju
- pojęcie piętra strukturalnego z podkreśleniem jego związku z występowaniem niezgodności kątowej, niezgodności erozyjnej i luki stratygraficznej
- przypomnienie pojęcia jednostki strukturalnej
- przypomnieniem pojęcia nasunięcia z uwypukleniem braku związku tego pojęcia z pojęciem piętra strukturalnego
- okna i czapy tektoniczne na mapie i przekroju
- olistolity na mapach geologicznych
Struktury skał magmowych i ich obrazy intersekcyjne
- intruzje zgodne: sill, lakkolit, lopolit, fakolit (blokdiagram i obrazy intersekcyjne w terenie poziomym)
- intruzje niezgodne: dajka, żyła kominowa, pień, batolit, apofizy
- przekroje i obrazy intersekcyjne w terenie poziomym
- systemy intruzji
Mapy geologiczne; rodzaje map; objaśnienia do arkuszy
- objaśnienia i profil litostratygraficzny
- zasady kreślenia szrafury na przekroju
- wykonanie przekroju max. A4
- krótki opis rozwoju budowy geologicznej
Interpretacja wierceń
- wieloznaczność interpretacji
- zasady wyznaczania na przekroju podstawowych dla interpretacji powierzchni geologicznych
- przykład z komentarzem zawierającym omówienie podstawowych procesów geologicznych i tektonicznych w porządku stratygraficznym; podkreślić ilość i budowę kolejnych pięter strukturalnych